AK Parti Amasya Milletvekili Hasan Çilez, Amasya Tamimi’nin 100’ncü yıldönümü münasebetiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bir konuşma yaptı.
Amasya Milletvekili Hasan Çilez konuşmasında, 19 Mayıs’ta Samsun’a çıkan Mustafa Kemal ve arkadaşlarının ilk kıvılcımı ateşlediklerini söyleyerek, “Tüm 100 yıl önce bugünler Türk esaret altına alınmak isteniyor. Orduları dağılmış, tersanelerine kilit vurulmuş, silahı elinden alınmış, tuzaklar kurulmuş, emperyal güçler oyunlarını sahnelemeye başlamış, 600 yıllık Osmanlı çökertilmiş. Son darbe vurulmak üzere. Millet uzun süren savaşlar sonunda, fakru zaruret içinde. Genç nüfus cephelerde şehadet şerbeti içmiş. Anadolu Türk olalı hiç böyle olmamış, bir kıvılcım lazım. Her şeye rağmen, her olumsuzluğa inat, göğsündeki imanla Anadolu insanı esarete karşı kükremeye hazır. 19 Mayıs’ta Samsun’a çıkan Mustafa Kemal ve arkadaşları ilk kıvılcımı ateşlemiş, Havza’ya gelmiştir. Havza’daki çalışmalarının sonunda Amasya’ya geçmeden önce Amasya Müftüsü Hacı Tevfik Efendi’ye çektiği telgrafta Amasya’da nasıl karşılanacağı konusunda iklimi öğrenmek istemiştir. Kısa sürede gelen cevabi telgraf şöyledir; ‘Amasya Halkı Müdafa-İ Vatan, Muhafaza-İ Din Ve Devlet Yolunda Mücadele Edenleri Bağrına Basmakla Müftehir Olacaktır.” Beklentisinin ötesinde bu cevap Mustafa Kemal ve beraberindeki heyet için büyük bir moral olmuştur” dedi.
12 Haziran’da Amasya’ya gelen Mustafa Kemal ve arkadaşlarının büyük bir coşku ile karşılandığını ifade eden Amasya Milletvekili Hasan Çilez; “12 Haziran 1919 günü Amasya’ya gelen Mustafa Kemal ve arkadaşları büyük bir coşku ile karşılanmıştır. Saraydüzü Kışlası’na yerleşen heyet vatanın kurtuluşu için çalışmalarına burada başlamıştır. Büyük zorluklarla ve tereddütlerle çıktığı istiklal mücadelesinde Mustafa Kemal ve arkadaşlarının yüreğini Amasyalılar adeta Yeşil Irmağın suyunu serperek rahatlatmışlardır. Ertesi gün Cuma namazında zekat – fitre konusunda hutbe verecek olan Sultan Bayezid Camii imamı Abdurrahman Kamil Efendi hutbesini değiştirerek vatanın kurtarılmasından bahsetmiştir. Namaz çıkışı halka hitap eden Mustafa Kemal, ‘Amasyalılar, burası Havza’dan ötesi Pontus oluyor, Sivas’tan doğusu Ermenistan’a kalıyor, memleket İngiliz mandası altına giriyor. Tarihi büyük Türk milleti böyle bir esareti kabul edemez’ diyerek durumu özetliyor. 10 günlük çalışmanın ardından Mustafa Kemal ve arkadaşları Amasya’dan ve Amasyalıdan aldığı büyük moral ve destekle 22 Haziran 1919 günü Türkiye Cumhuriyeti’nin doğum belgesi, Kurtuluş ve diriliş manifestosu, Amasya Tamimi’ni dünyaya ilan ettiler” dedi.
Çilez, konuşmasının devamında; “Anadolu’da her türlü tesir ve müdahaleden uzak bir yerde kongre toplanması karara bağlanarak, Erzurum ve Sivas kongrelerinin önü açılır, Kurtuluş savaşımız başlar. Türk’ün destanlarına yeni destanlar eklenerek, Türkiye Cumhuriyeti kurulur. Milletin İstiklalini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır, düsturu ‘Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir’ denilerek millet hâkimiyetinin tecelligahı Gazi Meclisimize yazılır. Amasya tarihte oynadığı önemli rollerine birisi daha ekler. Osmanlı’ya şehzadeler yetiştiren, ilim irfan şehri, Anadolu’nun Oxford’u diye tanımlanan, toprakları küçük ama verimli olan Amasya’mız, Fetret Devrinden sonra Osmanlı’nın ikinci kuruluşunu tesis etmiş, dirilişi başlatmıştır. Yine bu küçük şehir, milletin ihtiyacı olduğunda sahneye çıkmış Amasya Tamimi ile Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran şehir olma şerefine nail olmuştur. Çünkü yeni devletin kurulma niyeti ve nasıl bir devlet olacağı burada ortaya konulmuştur.
Bu büyük mirasın sahipleri olarak bizler, sorumluluğuna müdrik insanlar olarak davranmak, tavır almak ve çalışmak zorundayız.
Bu kadar zorluklarla bize emanet edilen vatanımızı, yeni nesillerimize güçlü ve kudretli olarak teslim etmeliyiz. Bunun için sürekli tahrik ve tahrip tazyiklerini üzerimize gönderenlere karşı, milli birlik ve beraberlik içerisinde mücadele etmemiz gerekmektedir” ifadelerini kullandı.